Tổng quan về dự án đường sắt cao tốc TP.HCM – Cần Giờ
Dự án đường sắt đô thị tốc độ cao nối trung tâm TP.HCM với huyện Cần Giờ (viết tắt là Dự án đường sắt Cần Giờ) là một trong những công trình hạ tầng giao thông trọng điểm, nhằm kết nối khu đô thị lấn biển Cần Giờ – Vinhomes Green Paradise của Tập đoàn Vingroup với trung tâm thành phố.
Dự án đường sắt Cần Giờ được đề xuất để hỗ trợ phát triển đô thị theo mô hình TOD (Transit-Oriented Development), thúc đẩy du lịch sinh thái và giảm ùn tắc giao thông. Đây không phải tuyến đường sắt cao tốc TP.HCM – Cần Thơ (dài 175 km, dự kiến khởi công 2027), mà là tuyến riêng biệt tập trung vào Cần Giờ.
Lịch sử và tiến độ phát triển
- Khởi xướng: Dự án được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo nghiên cứu từ ngày 19/3/2025, yêu cầu TP.HCM triển khai khẩn trương và báo cáo trong tháng 4/2025. Đồng thời, kêu gọi nhà đầu tư tham gia.
- Đề xuất ban đầu: Tháng 3/2025, Tập đoàn Vingroup gửi văn bản đề xuất đầu tư, với tốc độ thiết kế 250 km/h.
- Cập nhật quy hoạch: Tuyến được bổ sung vào Đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung TP.HCM đến 2040, tầm nhìn 2060, đang chờ Bộ Xây dựng thẩm định và Thủ tướng phê duyệt.
- Tiến độ gần nhất (tháng 8/2025): Công ty VinSpeed (liên doanh của Vingroup) đề xuất nâng tốc độ lên 350 km/h, tổng đầu tư 2,93 tỉ USD (khoảng 76.000 tỉ đồng). Dự kiến khởi công tháng 11/2025 và hoàn thành sau 30 tháng (đầu năm 2028).
- Chỉ đạo địa phương: Tháng 7/2025, UBND TP.HCM giao Sở Tài chính đôn đốc hoàn thiện hồ sơ. Bộ Tài chính ủng hộ bổ sung vào danh mục dự án Nghị quyết 188/2025/QH15.
Thông số kỹ thuật chính của đường sắt Cần Giờ
Dự án được thiết kế hiện đại, tập trung vào hiệu quả và bền vững môi trường. Dưới đây là bảng tóm tắt các thông số cập nhật nhất:
| Thông số | Chi tiết |
|---|---|
| Chiều dài tuyến | 48,5 km (toàn bộ đi trên cao) |
| Khổ đường ray | 1.435 mm (đường đôi mỗi bên) |
| Tốc độ thiết kế | 350 km/h (đề xuất mới nhất; ban đầu 250 km/h) |
| Số ga | 2 ga chính (Ga Tân Phú tại quận 7 và Ga Cần Giờ) |
| Depot | 2 depot: 20 ha tại phường Bình Thuận (quận 7) và 39 ha tại xã Long Hòa (Cần Giờ) |
| Năng lực vận hành | 30.000 – 40.000 hành khách/hướng/giờ |
| Tải trọng trục | 17 tấn/trục |
| Thời gian di chuyển | 15-16 phút từ Phú Mỹ Hưng (quận 7) đến Cần Giờ |
| Cầu vượt sông | Cầu dây văng qua sông Soài Rạp (riêng cho đường sắt, đảm bảo tĩnh không) |
Đầu tư và hình thức thực hiện
- Nhà đầu tư chính: Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển đường sắt cao tốc VinSpeed (thành lập bởi Vingroup và các đối tác Việt Nam, do tỷ phú Phạm Nhật Vượng dẫn dắt).
- Hình thức: Ban đầu theo PPP (đối tác công tư) loại BOO (xây dựng – sở hữu – kinh doanh), nhưng nay chuyển sang 100% vốn tư nhân (không dùng ngân sách nhà nước). Vingroup huy động vốn tự có và vay mượn.
- Tổng mức đầu tư: 2,93 tỉ USD (giảm từ ước tính ban đầu 4 tỉ USD), dự kiến hoàn thành trong 3 năm.
- Cơ chế đặc thù: TP.HCM kiến nghị Thủ tướng áp dụng chính sách đặc biệt để đẩy nhanh thủ tục, bao gồm bổ sung vào quy hoạch quốc gia.
Tác động và lợi ích của Dự án đường sắt Cần Giờ
- Kinh tế – Xã hội: Kết nối trực tiếp với siêu đô thị Vinhomes Green Paradise (quy mô 230.000 dân, bao gồm nhà hát lớn nhất Đông Nam Á, biển hồ nhân tạo lớn nhất thế giới, sân golf quốc tế). Dự án thúc đẩy du lịch xanh, tạo việc làm và phát triển hệ sinh thái đô thị liên kết vùng.
- Giao thông: Giảm thời gian di chuyển từ trung tâm TP.HCM đến Cần Giờ xuống chỉ 15 phút, hỗ trợ kết nối sân bay Long Thành. Có đề xuất kéo dài tuyến vượt biển đến Vũng Tàu trong tương lai.
- Môi trường: Thiết kế thân thiện, phù hợp với rừng ngập mặn Cần Giờ (Di sản UNESCO). Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.HCM đề nghị nghiên cứu thêm phương án giảm tác động.
- Rủi ro: Cần thẩm định kỹ lưỡng về môi trường và tài chính, với một số ý kiến đề xuất điều chỉnh quy hoạch hạ tầng liên quan.
Dự án đường sắt Cần Giờ đang ở giai đoạn hoàn thiện hồ sơ, hứa hẹn trở thành biểu tượng giao thông hiện đại của TP.HCM nếu được triển khai đúng tiến độ. Nếu cần thông tin chi tiết hơn về bản đồ tuyến hoặc cập nhật mới nhất, tôi có thể hỗ trợ thêm!
